Tesbih

Oltu taşı çam, sedir ve ardıç ağaç reçinelerinin yer altında tepkimeye uğrayarak zamanla fosilleşmesi sonucu ortaya çıkmış organik bir üründür. Oltu taşı ülkemizde Erzurum bölgesinde çıkartılır. Sarı çam ile kaplı dik yamaçlarda bulunan bu değerli taşın çıkartılması engebeli zemin nedeni ile oldukça zordur. Görüntüsü itibari ile kömüre benzer fakat yapı olarak farklıdır.

İlk çıkarıldığı zaman doğada yumuşak olarak bulunan Oltu taşı hava ile teması sonucu hızla sertleşmeye başlar. Bu hızlı tepkime Oltu taşının çıkartılması ve işlenmesini zorlaştırmaktadır. Çıkartıldıktan sonra sertleşmemesi için nemli bir ortamda bulundurulur ve bu şekilde atölyelere gönderilir. Özellikle tesbih yapımında sıklıkla kullanılan Oltu taşı bu atölyelerde usta ellerle birer sanat eserine dönüşür.

Tesbihler de tıpkı kolyeler ve yüzükler gibi sıkça kullandığımız aksesuarlardır. Özellikle şık görünümleri ile erkek aksesuarlarının vazgeçilmez parçalarındandır. Kehribar yüzyıllar öncesinden kalan ağaçların fosilleşmiş reçinesidir. Kehribar; damla kehribar, fosilli kehribar, ateş kehribar ve sıkma kehribar olarak çeşitlenir. Osmanlı Tesbih, Osmanlı İmparatorluğu'nun zengin kültürel mirasının önemli bir parçası olarak günümüze kadar gelmiştir. Geleneksel Müslüman toplumlarda yaygın olarak kullanılan ve özel bir ibadet aracı olarak ta kabul edilen tesbih, Osmanlı İmparatorluğu'nda da önemli bir yere sahipti. Bu nedenle, Osmanlı Tesbihleri hem dini bir sembol olarak hem de estetik açıdan değerli aksesuarlar olarak öne çıkar.

Tesbih türlerinin neler olduğu konusunda belirleyici en önemli etken hangi taşların kullanıldığıdır. Kuvars, ay taşı, akik, ametist, kehribar, oltu, yeşim gibi sayısız doğal taşın kullanılmasıyla pek çok tesbih modeli elde edilir. Tesbih çeşitleri her yaş grubu ve kesimden insanların kullanabileceği şekilde tasarlanır. Özellikle erkekler için özel bir aksesuar niteliğinde olan tesbihin rengi, taşı ve kalitesi en önemli özellikleri arasında yer alır.

Fiyatı yüksek tesbih modellerinin neler olduğu imalat sürecinde kullanılan taşlara göre farklılıklar taşır. Binlerce yıldır kültürümüzde yer edinen tesbihlerin taş sayısı ve taşların türüne göre farklı şekillerde üretilmesi mümkündür. Doğal ve değerli materyallerin bir araya getirilmesiyle oluşturulan tesbihler, pek çok farklı modelde göze çarpmaktadır. En pahalı tesbih modelleri sahip oldukları özelliklere ve kullanılan taşların niteliklerine göre tercih edilir.